Γένος εντόμων, της οικογένειας των μυρμηκιδών, της τάξης των υμενόπτερων. Υπάρχουν πάνω από 7.000 είδη. Το μέγεθος του σώματός τους είναι διαφορετικό από είδος σε είδος και σε μερικά είδη ξεπερνά το ένα εκατοστό. Το κεφάλι τους είναι στρογγυλό, στο πάνω μέρος του έχει δύο κεραίες και στα πλάγια δύο σύνθετα μάτια. Στο κάτω μέρος του κεφαλιού υπάρχουν δύο δυνατά σαγόνια που σχηματίζουν ένα είδος λαβίδας και χρησιμεύουν στη μεταφορά, στη σύλληψη και το τρύπημα διάφορων μικρών αντικειμένων. Τα στοματικά μόρια των μ. είναι μυζητικού τύπου, δηλαδή τα μ. τρέφονται ρουφώντας διάφορα υγρά. Ο θώρακάς τους είναι απλός και πάνω σ` αυτόν εκφύονται τρία ζευγάρια ευκίνητα και αρθρωτά πόδια. Από το θώρακα εκφύονται επίσης δύο ζευγάρια διαφανή φτερά, που δεν υπάρχουν στις "εργάτριες" και στους "στρατιώτες". Ο θώρακας ενώνεται με την κοιλιά μ` ένα μικρό μίσχο που μοιάζει με χονδρή κλωστή. Η κοιλιά έχει μακρουλό σχήμα και σε πολλά είδη έχει στην άκρη της ένα κεντρί, που συνδέεται με δηλητηριώδεις αδένες.
Τα μ. ζουν πολλά μαζί μέσα σε φωλιές που ανοίγουν στο χώμα συνήθως και παρουσιάζουν κοινωνική οργάνωση. Σε κάθε φωλιά υπάρχουν χιλιάδες μ. και τα άτομα διακρίνονται σε αρσενικά, θηλυκά και εργάτριες. Τα αρσενικά είναι φτερωτά και ζουν μόνο μέχρι να χρησιμεύσουν στην αναπαραγωγή του είδους. Ύστερα από τη σύζευξη, που γίνεται στον αέρα την άνοιξη, τα αρσενικά μ. πεθαίνουν. Κατά τη σύζευξη η σπερματοδόχη του θηλυκού γεμίζει με σπέρμα, που επαρκεί να τη γονιμοποιεί για όλη της ζωή (10-15 χρόνια). Κάθε θηλυκό, όταν πέσει στο χώμα, ύστερα από το ζευγάρωμα, τρίβει τα φτερά του πάνω σε μία πέτρα και τα βγάζει. Στη συνέχεια μόνο του ή μαζί με μερικές εργάτριες ιδρύει την καινούρια φωλιά του ή ξαναγυρίζει στην παλιά. Από τα αβγά που γεννούν τα θηλυκά εκκολάπτονται οι σκωληκόμορφες προνύμφες, που τις περιποιούνται οι εργάτριες και ύστερα από ένα ορισμένο χρονικό διάστημα μεταμορφώνονται σε νύμφες και αργότερα σε τέλεια έντομα. Οι εργάτριες είναι άπτερα θηλυκά άτομα με υπανάπτυκτα και στείρα γεννητικά όργανα· αποτελούν το βασικό πληθυσμό της φωλιάς. Σε μερικά είδη μυρμηγκιών, εκτός από τις εργάτριες, υπάρχει και μία άλλη κατηγορία στείρων ατόμων, που ονομάζονται στρατιώτες. Οι εργάτριες χτίζουν και επισκευάζουν τη φωλιά, ταΐζουν τις προνύμφες, μαζεύουν και αποθηκεύουν τρόφιμα και προστατεύουν την αποικία από διάφορους εχθρούς.
Η φωλιά των μ. είναι διαρρυθμισμένη σε πολλά διαμερίσματα και σε τρία ή τέσσερα πατώματα. Πολλά είδη μυρμηγκιών κατασκευάζουν τη φωλιά τους μέσα σε κορμούς δέντρων, στα πατώματα και τους τοίχους σπιτιών ή αποθηκών κ.ά. Η κοινωνία των μ. παρουσιάζει την οργάνωση μιας πόλης και οι τρόποι με τους οποίους γίνονται οι διάφορες εργασίες μοιάζουν πολύ με τις ανθρώπινες μεθόδους. Τα άτομα της ίδιας φωλιάς βοηθούνται πολύ μεταξύ τους, κατανέμουν δίκαια την εργασία και δε φιλονικούν. Υπάρχουν εξελιγμένα είδη που κατασκευάζουν πολύπλοκες φωλιές με ειδικούς χώρους, όπου εκτρέφονται διάφορα έντομα (αφίδες, κοχενίλες κ.ά.), τα οποία εκκρίνουν σακχαρώδεις χυμούς, όταν χαϊδευτούν από τις κεραίες των μ. Μπορεί να πει κανείς πως η αναρρόφηση των χυμών των εντόμων από τα μ. μοιάζει πολύ με το άρμεγμα που γίνεται από τον άνθρωπο στους στάβλους. Εκτός από την "κτηνοτροφία", τα μ. ασχολούνται και με τη "γεωργία". Έχει παρατηρηθεί πως καλλιεργούν μικρές εκτάσεις γης με σιτηρά και συγκομίζουν τους καρπούς τους. Καλλιεργούν επίσης πολλούς μύκητες πάνω σε υπόστρωμα κομματιασμένων φύλλων. Πολλές φορές γίνονται σφοδρές μάχες μεταξύ δύο μυρμηγκοφωλιών, με σκοπό την αρπαγή των αποθηκευμένων τροφίμων. Όταν ένα μ. ανακαλύψει μία ποσότητα τροφής, γυρίζει στη φωλιά του και ειδοποιεί τα άλλα με τις κεραίες του, σχετικά με την τοποθεσία που βρίσκεται η τροφή και την ποσότητά της. Ύστερα ξεκινούν όλα μαζί για το σημείο που βρίσκεται η τροφή και τη μεταφέρουν μέσα στις αποθήκες της φωλιάς. Κυριότεροι εχθροί των μ. είναι το νευρόπτερο έντομο μυρμηκολέοντας και το θηλαστικό μυρμηκοφάγος.
Κυριότερα είδη μυρμηγκιών είναι οι φυλλοκόπτες ή ομπρέλες, ο εξανδραποδιστής, η μαύρη ανόμμα, η πονέρα, τα κόκκινα μυρμήγκια κ.ά. Μερικά είδη μυρμηγκιών, όπως τα κόκκινα μ., είναι ωφέλιμα για τη γεωργία, γιατί αναμοχλεύουν και αερίζουν συνεχώς το έδαφος. Καταστρέφουν πολλά βλαβερά έντομα, αλλά προκαλούν και μεγάλες ζημιές στα καλλιεργούμενα φυτά και τα τρόφιμα των σπιτιών.